CORNELIUS NEPOS, VIES DES GRANDS CAPITAINES, ATTICUS, CHAP. V

Publié le par GO

CORNELIUS NEPOS, VIES DES GRANDS CAPITAINES, ATTICUS, CHAP. V

 

 

 

Habebat auunculum Q- Caecilium, equitem Romanum, familiarem L- Luculli, diuitem, difficillima natura. Cuius sic asperitatem ueritus est, ut, quem nemo ferre posset, huius sine offensione ad summam senectutem retinuerit beneuolentiam. Quo facto tulit pietatis fructum. Caecilius enim moriens testamento adoptauit eum heredemque fecit ex dodrante; ex qua hereditate accepit circiter centies sestertium. Erat nupta soror Attici Q- Tullio Ciceroni, easque nuptias M- Cicero conciliarat, cum quo a condiscipulatu uiuebat coniunctissime, multo etiam familiarius quam cum Quinto, ut iudicari possit plus in amicitia ualere similitudinem morum quam affinitatem. Utebatur autem intime Q- Hortensio, qui his temporibus principatum eloquentiae tenebat, ut intellegi non posset, uter eum plus diligeret, Cicero an Hortensius, et, id quod erat difficillimum, efficiebat, ut, inter quos tantae laudis esset aemulatio, nulla intercederet obtrectatio essetque talium uirorum copula.

 

Atticus avait pour oncle maternel Quintus Cécilius, chevalier romain ami de Lucius Lucullus, riche, d’un naturel très difficile, qu’il ménagea si respectueusement que, sans lui donner jamais de mécontentement, il conserva jusqu’à sa dernière vieillesse la bienveillance d’un homme que personne ne pouvait supporter. Par cette conduite, il recueillit le fruit de sa piété. Car Cécilius, en mourant, Ie fit son héritier pour les trois quarts de son bien : héritage dont il retira environ dix millions de sesterces. La soeur d’Atticus était mariée à Q. Tullius Cicéron ; et ce mariage avait été traité par Marcus Cicéron, avec lequel il vivait dans une amitié très étroite, depuis qu’ils avaient été condisciples, et même beaucoup plus familièrement qu’avec Quintus : d’où l’on peut juger qu’en fait d’amitié, la ressemblance des moeurs a plus de force que l’affinité. Il était encore intimement lié avec Quintus Hortensius, qui, dans ces temps- là, occupait le premier rang pour l’éloquence, de manière qu’on ne pouvait distinguer qui le chérissait le plus, de Cicéron ou d’Hortensius. Il vint à bout d’une chose plus difficile encore : c’est qu’aucun sentiment de jalousie ne vint jamais diviser ces deux grands rivaux de gloire, et qu’il fut lui-même le lien qui unit de tels hommes.

 

V. Habebat avunculum

V. Il avait pour oncle

Q. Caecilium,

Q. Cécilius,

equitem Romanum,

chevalier romain,

familiarem L. Luculli,

ami de L. Lucullus,

divitem,

riche,

natura difficillima.

d'un caractère très-difficile.

Cujus

Duquel

veritus est asperitatem

il respecta l'âpreté

sic ut,

de-telle-sorte que,

quum nemo

tandis que personne

posset ferre,

ne pouvait la supporter,

retinuerit sine offensione

il conserva sans lui donner de déplaisir

benevolentiam hujus

la bienveillance de celui-ci

ad summam senectutem.

jusqu'à l'extrême vieillesse.

Quo facto

Pour lequel fait

tulit fructum pietatis :

il remporta le fruit de sa piété :

Caecilius enim moriens

en effet Cécilius en mourant

adoptavit cum testamento

adopta lui par testament

fecitque heredem

et le fit héritier

ex dodrante.

pour les trois-quarts.

Ex qua hereditate

Duquel héritage

accepit circiter

il reçut environ

centies

cent-fois cent milliers (dix millions)

sestertium.

de sesterces.

Soror Attici nupta erat

La sœur d'Atticus s'était mariée

Q. Tullio Ciceroni ;

à Q. Tullius Cicéron ;

Marcusque Cicero

et Marcus Cicéron

conciliarat eas nuptias,

avait arrangé ce mariage,

cum quo vivebat

Cicéron avec qui il vivait

a condiscipulatu

depuis leur camaraderie-d'études

conjunctissime,

dans-une-union-très-étroite,

etiam multo familiarius

et même plus familièrement

quam cum Quinto ;

qu'avec Quintus ;

ut possit judicari

de-sorte-qu'il peut être jugé (on peut voir)

similitudinem morum

la ressemblance de mœurs

valere in amicitia

avoir-de-l'influence en amitié

plus quam affinitatem.

plus que la parenté-par-alliance.

Utebatur autem intime

D'autre-part il était-en-relations intimement

Q. Hortensio,

avec Q. Hortensius,

qui iis temporibus

qui en ces temps-là

tenebat principatum

occupait le premier-rang

eloquentiae,

de l'éloquence,

ut non posset intelligi

au point qu'il n'aurait pu être reconnu

uter diligeret eum plus,

lequel chérissait lui davantage,

Cicero an Hortensius ;

Cicéron ou Hortensius ;

et efficiebat id,

et il produisait ceci,

quod erat difficillimum,

qui était très-difficile,

ut nulla obtrectatio

qu'aucune jalousie

intercederet

ne venait-à-la-traverse

inter quos

entre des hommes entre lesquels

esset tan a aemulatio laudis,

il y avait une si-grande rivalité de gloire,

essetque copula

et qu'il était le lien

talium virorum.

de tels (si grands) hommes.

 

Pour être informé des derniers articles, inscrivez vous :
Commenter cet article